Timothy Francis Leary (22 tháng 10 năm 1920 – 31 tháng 5 năm 1996) là một nhà tâm lý học và tác giả người Mỹ nổi tiếng vì sự ủng hộ mạnh mẽ của ông đối với
chất thức thần.
[2] Các đánh giá về Leary bị phân cực, từ nhà tiên tri táo bạo đến kẻ đáng khinh công khai. Theo nhà thơ
Allen Ginsberg, ông là "anh hùng của ý thức Mỹ", và nhà văn
Tom Robbins gọi ông là "nhà du hành thần kinh dũng cảm".
[3] Trong những năm 1960 và 1970, Leary đã bị bắt 36 lần.
[4] Tổng thống
Richard Nixon mô tả ông là "người đàn ông nguy hiểm nhất nước Mỹ".
[5]Là một nhà tâm lý học lâm sàng tại
Đại học Harvard, Leary đã thành lập
Dự án Psilocybin Harvard sau trải nghiệm khải thị về
nấm ma thuật mà ông có được ở Mexico vào năm 1960. Ông lãnh đạo Dự án từ năm 1960 đến năm 1962, thử nghiệm tác dụng điều trị của
lysergic acid diethylamide (LSD) và
psilocybin, khi đó là hợp pháp ở Hoa Kỳ, trong
Thí nghiệm Nhà tù Concord và
Thí nghiệm Nhà nguyện Marsh. Các giảng viên khác của Harvard đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp và đạo đức khoa học trong nghiên cứu của ông vì ông đã tự mình sử dụng chất gây ảo giác cùng với các đối tượng của mình và bị cáo buộc đã gây áp lực để sinh viên tham gia.
[6][7][8] Harvard sa thải Leary và đồng nghiệp
Richard Alpert (sau này gọi là Ram Dass) vào tháng 5 năm 1963.
[9] Nhiều người chỉ biết đến chất thức thần sau vụ bê bối ở Harvard.
[10]Leary tin rằng LSD có tiềm năng sử dụng trong điều trị
tâm thần. Ông đã phát triển
mô hình tám mạch của ý thức trong cuốn sách Exo-Psychology xuất bản năm 1977 và giảng bài, thỉnh thoảng tự gọi mình là "triết gia biểu diễn".
[11] Ông cũng phát triển triết lý mở rộng tâm trí và sự thật cá nhân thông qua LSD.
[12][13] Sau khi rời Harvard, ông tiếp tục công khai quảng bá chất thức thần và trở thành một nhân vật nổi tiếng trong
văn hóa phản kháng của thập niên 1960. Ông đã phổ biến những
câu cửa miệng quảng bá triết lý của mình, chẳng hạn như "
turn on, tune in, drop out", "
set and setting" và "
think for yourself and question authority". Ông cũng viết và phát biểu thường xuyên về
siêu nhân học, sự di cư vào không gian của con người, sự gia tăng trí thông minh và
kéo dài sự sống (SMI²LE).
[14]